Буряадай Үндэһэтэнэй музей Сагаалганайнгаа найрта үхибүүдые урижа байна

Һургуулиин һурагшадай, зүгөөр, хүүгэдэй сэсэрлигэй наһанай үхибүүдые һонирхуулхаар зохёогдоһон олоной хабаадалгатай хэшээлнүүд, хэдэн ондоо асуудалнуудта тайлбари үгэхэ заабари зүбшөөлнүүдэй үглөөлигүүд эмхидхэгдэхээр эндэ түсэблэгдэнхэй

М.Н. Хангаловай нэрэмжэтэ Буряадай түүхын музей монголой Шэнэ жэлэй һайндэртэ “Сагаан һарын домогууд” болоод “Буряад зоной сайлаанай заншал” гэһэн хоёр тиимэ түсэл бэлдэнхэй.

“Сагаан һарын домогууд” гээшэнь юун бэ гэхэдэ, буряад һэеы гэртэ Сагаан Үбгэн Сагаалганай түүхэ, заншалнууд тухай үхибүүдтэ ойлгуулжа үгэхэ. Тэрэнэй хажуугаар туһалагшадынь элдэб янзын наада, мүрысөөнүүдые үнгэргэхэ. “Буряад зоной сайлаанай заншал” гэжэ хэшээл баһал һэеы гэр соо үнгэргэгдэхэ. Гэрэй эзэнэр тэндэ айлшадаа хадагаар золгожо, сагаан эдеэгээр угтан абаха. Нүүдэлшэ арадайнгаа хүндэмүүшэ зан мэдүүлэн, хөөрэлдөө эрхилжэ, айлшадаа зутараан сайгаар хүндэлхэ. Залуушуулда һээр шаалганай, үреэл үгүүлхын мүрысөөнүүд эмхидхэгдэхэ. Монгол туургатанай ухаагаа гүйлгэхэ туршалганууд олоор хараалагданхай.

“Гэсэр” үльгэр түүрэгшэтэй танилсалга болохо, хүгжэмэй морин-хуур, лимбэ гэхэ мэтэ хэрэгсэлнүүдые барижа туршахада болоно. “Бэриин абдар” гээд нэрлэгдэһэн хэшээлдэ басагадай һонирхолдо хадаг табиха ёһо, бүһэеэ андалдаан, бэриие үдэшэхэ, буулгаха гэхэ мэтэ зугаа нааданууд үнгэргэгдэхэ юм байна.

Багашаг наһанай үхибүүдтэ музей мүн лэ һонирхолтой программа зохёонхой. Юундэ амитадууд жэлэй эзэнүүд гээд тодорһон бэ, домог түүхэнь хаанаһаа эхитэйб гэхэ мэтэ, буряад хубсаһанай угалзанууд, үнгэнүүд тухай олон һонин мэдээнүүд ургажа ябаа улаан бургааһадта үгтэхэ. “Ёохор” хатаршье байна бэзэ. Эдэ мэтые хараада абажа, гэртэхин, түрэлхид, үхи хүүгэдөө манай музей асаржа ерыт гэжэ эмхидхэгшэд урижа байна.